Jako firma możesz skorzystać z ustawowych dotacji, ułatwień i ulg podatkowych poprzez wykazanie istnienia certyfikowanego systemu zarządzania energią.
Zarządzanie energią zgodnie z normą ISO 50001
W dzisiejszych czasach firmy stoją przed wyzwaniem obniżenia zużycia energii, a co za tym idzie kosztów, tak aby niezmiennie osiągać zyski. Z ustawowego punktu widzenia w ciągu ostatnich lat wprowadzono liczne zmiany. Społeczeństwo coraz częściej pochyla się nad kwestiami ochrony klimatu i zrównoważonego rozwoju. Wdrożenie systemu zarządzania energią może być odpowiednią reakcją na rosnącą presję ze strony rządu i społeczeństwa, a zarazem może pomóc podjąć działania ku zrównoważonemu rozwojowi i przemyślanej przyszłości.
Podstawy
Czym jest zarządzanie energią w rozumieniu normy ISO 50001?
Na wyrażenie „zarządzanie energią” składają się dwa słowa: „energia” i „zarządzanie”. Zarządzanie odnosi się przy tym do kierowania i sterowania zakładowymi procesami w celu osiągnięcia celów przedsiębiorstwa. Obejmuje to realizację polityki firmy w zakresie optymalizacji Energy Performance. Na „Energy Performance” składają się z kolei trzy inne parametry, a mianowicie „zużycie energii”, „wydajność energetyczna” i „wykorzystanie energii”. Ostatni parametr oznacza na przykład przejście z konwencjonalnych źródeł energii na energię odnawialną – chodzi tu o zmianę wykorzystywanej energii.
Jakie są cele i korzyści zarządzania energią?
Ogranicz koszty poprzez przemyślaną, niezmienną redukcję zużycia energii, podwyższenie wydajności energetycznej oraz zmiany wykorzystania energii z wykorzystaniem cyklu PDCA (Plan, Do, Check, Act) w ramach zarządzania energią.
Zrób pierwszy krok w kierunku bardziej zrównoważonego gospodarowania zasobami, aby pozytywnie wpłynąć na ochronę klimatu. Dodatkowo możesz zadbać o wizerunek swojej firmy.
Inne wymogi stawiane przez ISO 50000?
Cykl PDCA
Jak działa zarządzanie energią wg ISO 50001? Czym jest cykl PDCA?
Podstawą wszystkich nowoczesnych systemów zarządzania jest cykl PDCA. PDCA to skrót od poszczególnych faz metodycznego iteratywnego podejścia: Plan, Do, Check i Act (planowanie, wdrażanie, kontrolowanie, działanie).
Faza „Plan”
Kluczowy element fazy „Plan” to ustalenie obszaru o największym zużyciu energii, czyli tak zwanego Significant Energy Use (SEU) Areas. Podstawą jest znaczące zużycie energii albo duży potencjał optymalizacji wydajności energetycznej.
W tym kontekście nasuwają się na przykład pytania dotyczące własnego zużycia energii, ewentualnych strat oraz wydajności poszczególnych systemów i ich zespołów. Ten punkt obejmuje także przyjrzenie się czynnościom i procesom z zakładowej praktyki.
Celem wymiernej oceny poszczególnych SEU należy zdefiniować Energy Performance Indicator (EnPl, współczynniki wydajności energetycznej) oraz określić wartości referencyjne, czyli poszczególne Energy Baseline (EnB, energia bazowa).
Faza „Do”
Poprzez opisanie stanu rzeczywistego i przeprowadzenie wewnątrzzakładowej analizy zdobądź środki, które pozwolą zoptymalizować wykorzystanie energii i pozbyć się nieefektywnych punktów.
Następnie zadbaj o wdrożenie zaplanowanych środków w firmie w fazie „Do”.
Faza „Check”
W fazie „Check” po wdrożeniu środków musisz sprawdzić, czy podjęte działania faktycznie doprowadziły do pożądanego efektu. W tym celu należy przyjrzeć się zdefiniowanym EnPls w porównaniu do EnBs i ustalonego celu energetycznego.
Jeżeli przegląd wykaże, że zaplanowany cel nie został osiągnięty, należy określić odpowiednie środki naprawcze.
Faza „Act”
Te środki korekcyjne przeprowadzasz w fazie „Act”, aby mimo wszystko osiągnąć założone pierwotnie cele.Pozwala Ci to osiągnąć założone cele energetyczne, tak aby zwiększyć efektywność energetyczną.
Po tej fazie cykl zaczyna się od początku, tak aby uzyskać powtarzalną, stałą optymalizację wydajności energetycznej, a tym samym osiągnąć bardziej zrównoważoną gospodarkę.
Formy energii i wskaźniki
Jakie formy energii są uwzględniane w ramach zarządzania energią?
Ten proces jest realizowany w firmie przy uwzględnieniu wszystkich istotnych nośników energii. Zarówno nabywanych przez firmę, jak i tymi produkowanymi samodzielnie.
Dotyczy to najczęściej energii elektrycznej, pozyskiwanej z zewnątrz. Może to być jednak także energia generowana przez własne systemy produkcyjne, takie jak systemy fotowoltaiczne czy lokalne elektrociepłownie.
Ponadto dotyczy to także energii termicznej do podgrzewania bądź chłodzenia, na przykład z konwencjonalnych systemów ogrzewania budynków oraz klimatyzatorów i lokalnych elektrociepłowni, a także pary jako czynnika do ogrzewania procesów. W niektórych firmach obejmuje to także wytwarzanie energii pneumatycznej w formie sprężonego powietrza w sprężarkach.
W przypadku przekształcania zakupionego nośnika energii w inną formę energii, istotna jest również sprawność i efektywność procesu przekształcenia. Mowa tu na przykład o zastosowaniu energii elektrycznej, aby za jej pomocą wytworzyć sprężone powietrze w sprężarce, a co za tym idzie – energię pneumatyczną.
Czym są współczynniki efektywności energetycznej, ich energia bazowa i odpowiednie cele energetyczne?
Pojęcie Key Performance Indicator (KPI, kluczowy wskaźnik efektywności) wywodzi się z ekonomiki przedsiębiorstw. Z wykorzystaniem kluczowych wskaźników efektywności można poddać analizie różnorodne czynniki o decydującym znaczeniu dla sukcesu przedsiębiorstwa.
Dotyczy to także obszaru zarządzania energii w formie Energy Performance Indicator (EnPl, wskaźniki efektywności energetycznej), służących pomiarowi, monitorowaniu, analizie i badaniu wydajności energetycznej w przedsiębiorstwie. Wskaźnik efektywności energetycznej jest przy tym miarą wydajności energetycznej. To wartość względna, w przypadku której możesz na przykład uzyskać wartość bezwzględną energii elektrycznej zużytej przez maszynę w odniesieniu do liczby wyprodukowanych jednostek, tak aby uzyskać informacje o konkretnym zużyciu energii.
Energy Baseline (EnB, energia bazowa) to z kolei ilościowa wartość referencyjna odnosząca się do ustalonego okresu będącego podstawą porównania wydajności energetycznej. Możesz na przykład zarejestrować specyficzne zużycie energii starej maszyny w określonym okresie i uwzględnić między innymi wahania sezonowe.
W celu skontrolowania efektywności wdrożonych środków należy porównać aktualną wartość w chwili sporządzania raportu z energią bazową współczynnika wydajności energetycznej oraz uprzednio zdefiniowanym celem. W ramach środków optymalizacyjnych wymieniono starą maszynę na bardziej wydajny, nowoczesny model. Przy niezmienionej liczbie produkowanych jednostek w okresie referencyjnym możesz sprawdzić, czy udało się obniżyć wartość energii poprzez realizację środków optymalizacyjnych.
Natomiast w przypadku benchmarkingu co do zasady chodzi o to, aby porównać ze sobą tego samego rodzaju systemy, maszyny i procesy przy wykorzystaniu współczynników wydajności energetycznej. Możesz na przykład pozyskać informacje, aby wdrożyć działania optymalizacyjne celem podniesienia wydajności energetycznej w firmie. Optymalizacje mogą mieć wymiar krótkotrwały i być oparte na stwierdzonych best practices, a niekiedy można je osiągnąć w perspektywie średnio- i długoterminowej poprzez stały proces podnoszenia świadomości w firmie.
