EN ISO 13849 i EN IEC 62061 Nowe wymagania wobec PL i SIL.

Bezpieczeństwo maszyn i instalacji jest zasadniczo zależne od prawidłowego stosowania norm i dyrektyw. Podstawą tego w Europie jest dyrektywa maszynowa, która wspiera firmy znormalizowanymi specyfikacjami dotyczącymi projektowania maszyn pod kątem bezpieczeństwa. Jednak wiele europejskich norm bezpieczeństwa ma również duże znaczenie poza Europejskim Obszarem Gospodarczym ze względu na ich międzynarodowy status. Normy dotyczące bezpieczeństwa funkcjonalnego również odgrywają ważną rolę w tym kontekście. Wymagania dotyczące systemów sterowania maszynami są zdefiniowane zarówno w EN ISO 13849, jak i EN IEC 62061.

Światowe trendy w dziedzinie bezpieczeństwa maszyn Nowe wymagania wobec PL i SIL

Tendencja do decentralizacji stawia nowe wyzwania dla ochrony ludzi, środowiska i maszyn. Oprócz klasycznych urządzeń zabezpieczających, takich jak blokady bramek bezpieczeństwa, urządzenia zatrzymania awaryjnego lub wyłączniki bezpieczeństwa, programowalne lub konfigurowalne systemy bezpieczeństwa są coraz częściej wykorzystywane do zabezpieczania maszyn i systemów wraz ze wzrostem poziomu złożoności. W 2015 r. podjęto próbę połączenia dwóch norm EN ISO 13849 i EN IEC 62061. Obecnie obie normy są zmieniane oddzielnie.

Jakich zmian należy się spodziewać w odniesieniu do PL i SIL?

Obie normy zbiegły się już w niektórych punktach, np. w obszarze „oprogramowania istotnego z punktu widzenia bezpieczeństwa” oraz w temacie „cyberbezpieczeństwa”. Wiele innych korekt zostało uwzględnionych w szczegółach, co skutkuje ogólną spójnością między tymi dwiema normami. To, czy istnieją jakiekolwiek skutki dla wcześniejszych ocen bezpieczeństwa, musi być oceniane indywidualnie dla każdego przypadku. Przeczytaj nasz White paper, aby dowiedzieć się, jak szczegółowo mogą wyglądać zmiany w normie.

Normy EN w zakresie bezpieczeństwa maszyn Przegląd zharmonizowanych norm

Dyrektywa maszynowa określa zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej został opublikowany wykaz norm zharmonizowanych z dyrektywą maszynową. Maszyna spełnia zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, jeśli została wyprodukowana zgodnie z tymi zharmonizowanymi normami.

Normy EN dzielą się na różne typy:

Normy poświęcone bezpieczeństwu funkcjonalnemu Zastosowanie i rozgraniczenie

Bezpieczeństwo funkcjonalne dotyczy prawidłowego stosowania systemów (sterowania) związanych z bezpieczeństwem i innych środków zmniejszających ryzyko, które mają zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa systemu. W przypadku wystąpienia błędu krytycznego sterownik zainicjuje stan bezpieczny.

W oparciu o normę EN 61508 powstały normy EN IEC 62061 i EN ISO 13849-1 dla sektora produkcji maszyn. Obie te normy określają wymagania w stosunku do elementów systemów sterowania związanych z bezpieczeństwem.

Określenie wymaganego poziomu wydajności

Określenie wymaganej wydajności funkcji bezpieczeństwa jest centralnym aspektem bezpieczeństwa funkcjonalnego systemów sterowania maszyn. Zarówno norma EN IEC 62061, jak i EN ISO 13849-1 zapewniają ustrukturyzowane metody oceny i definiowania wymaganej wydajności funkcji bezpieczeństwa w celu zapewnienia bezpieczeństwa maszyn.

Określenie osiągniętej wydajności

Po zaprojektowaniu architektury sterowania określana jest wydajność funkcji bezpieczeństwa. Normy EN IEC 62061 i EN ISO 13849-1 wykorzystują różne podejścia i parametry w celu zapewnienia niezawodnej realizacji funkcji bezpieczeństwa.

Safety Integrity Level wg EN IEC 62061

Wskaźnik bezpieczeństwa systemów częściowych wynika z następujących wartości:

• Tolerancja sprzętu na defekty (HFT), w zależności od zastosowania
• Udział uszkodzeń bezpiecznych (SFF), dane producenta
• Pokrycie diagnostyczne (DC), dane producenta lub EN ISO 13849-1
• Prawdopodobieństwo uszkodzenia niebezpiecznego na godzinę (PFHd) wynika z innych wartości
• Okres między testami kontrolnymi lub czas misji, dane producenta/specyficzne
• Interwał testu diagnostycznego, zależny od aplikacji
• Podatność na uszkodzenia o wspólnej przyczynie, dane producenta lub EN ISO 13849-1

Poziom zapewnienia bezpieczeństwa wg EN ISO 13849-1

Poziom zapewnienia bezpieczeństwa (PL) elementu systemu sterowania związanego z bezpieczeństwem (SRP/CS) określa się poprzez ocenę następujących parametrów:

• Kategoria: jest określona w normie jako zdefiniowana struktura.
• Średni czas pomiędzy niebezpiecznymi uszkodzeniami (MTTFd): jest określany przez producenta urządzenia.
• Pokrycie diagnostyczne (DC): Zgodnie z normą.
• Współczynnik uszkodzeń o wspólnej przyczynie (CCF): jest określany w systemie punktowym według różnych kryteriów.
• Osiągnięty poziom zapewnienia bezpieczeństwa (PL): jest określany na podstawie tabeli, musi być taki sam lub wyższy od wymaganego PL.