Bezpieczne monitorowanie ruchu (z angielskiego: Safe Motion) to zyskujący na znaczeniu element nowoczesnej konstrukcji maszyn i systemów. Europejska dyrektywa maszynowa 2006/42/WE określa podstawowy wymóg ochrony ludzi przed zagrożeniami stwarzanymi przez maszyny. Aby uniknąć zagrożeń, niebezpieczne ruchy maszyny są bezpiecznie monitorowane i w razie potrzeby wyłączane.
Aby urządzenia pracowały w optymalnych warunkach, konieczna jest całkowita redukcja przestojów maszyn. Standardowe techniki i urządzenia z zakresu bezpieczeństwa funkcjonalnego chronią operatorów przed niebezpiecznymi ruchami. Jeśli dana aplikacja wymaga ruchu napędu przy otwartych drzwiach bezpieczeństwa, inżynier może uczynić zadość takiemu wymaganiu poprzez integrację funkcji Safe Motion. Logika bezpieczeństwa kontroluje ruchy, przez co nie stanowią one niebezpieczeństwa.
Wymagania z zakresu techniki bezpieczeństwa funkcjonalnego
Aktualne rozwiązania do bezpiecznego monitorowania ruchów certyfikowane są zgodnie z normą EN 61800-5-2 i posiadają już wbudowane funkcje bezpieczeństwa.
Funkcja zatrzymania STO (bezpieczne wyłączenie momentu) polega na odłączeniu zasilania od silnika, w efekcie czego nie wytwarza on momentu obrotowego lub siły. Ta funkcja odpowiada zatrzymaniu niekontrolowanemu w rozumieniu normy IEC 60204 i opisanej w niej kategorii zatrzymania 0.
W przypadku kategorii zatrzymania 1 oraz 2 (funkcje zatrzymania SS1 i SS2) chodzi o zatrzymanie kontrolowane przez napęd. W przypadku SS2 dopływ energii do elementów napędowych zostaje utrzymany.
Inne istotne funkcje monitorowania opisane w normie EN 61800-5-2 to:
- Safe Operation Stop (SOS): bezpieczne zatrzymanie operacyjne
- Safe Limited Speed (SLS): bezpieczne ograniczenie prędkości
- Safe Speed Monitor (SSM): bezpieczne monitorowanie prędkości
- Safe Speed Range (SSR): bezpieczny zakres prędkości
- Safe Direction (SDI): bezpieczny kierunek ruchu
Środki techniczne niezbędne do zmniejszenia ryzyka w maszynie zależą od przeprowadzonej oceny ryzyka. Dla określonych maszyn istnieją normy wyrobu (normy C), w których szczegółowo wyjaśniono wymagania bezpieczeństwa dla odpowiednich obszarów zastosowań.
Zastosowania Safe Motion wyróżniają się różnorodnymi możliwościami zastosowania, np. do bezpiecznego monitorowania prędkości bezzałogowych systemów transportowych, turbin wiatrowych czy obrabiarek i maszyn do obróbki drewna.
Monitorowanie niezależne od napędu
W zależności od warunków mechanicznych i wymagań do monitorowania bezpieczeństwa stosowane są czujniki ruchu, mogą to być np. enkodery (HTL, TTL, Sin/Cos), liniowe systemy pomiarowe lub łączniki zbliżeniowe. Monitorowanie sygnałów odbywa się razem z istotnymi funkcjami bezpieczeństwa i skonfigurowanymi wartościami granicznymi w logice modułu Safe Motion.
Do kontroli niebezpiecznych ruchów stosowane są bezpieczne systemy napędowe (falowniki) lub niezależne rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa, na przykład konfigurowalne moduły bezpieczeństwa. To konkretne wymagania decydują o tym, która technologia najlepiej nadaje się do danego zastosowania.
-
Elektryczne systemy napędowe ze zintegrowanymi modułami bezpieczeństwa posiadają często zaawansowane funkcje monitorowania i zapewniają szybkie czasy zadziałania w przypadku awarii.
-
Pracujące __niezależnie od napędu __rozwiązania mogą być stosowane uniwersalnie, a dodatkowo są łatwe w parametryzacji oraz obsłudze.
Konfigurowalne moduły bezpieczeństwa łączą w sobie najważniejsze zalety obu technologii, takie jak prostota i bezpieczeństwo.
Bezpieczne monitorowanie ruchu z elastycznym systemem bezpieczeństwa PSRmodular
Bezpieczne monitorowanie ruchu z Phoenix Contact
Oferta Safe Motion firmy Phoenix Contact obejmuje od prostych monitorów prędkości obrotowej i zerowej po konfigurowalny system bezpieczeństwa PSRmodular.
Kompaktowe monitory prędkości obrotowej i zerowej PSRmotion wyłączają w razie zagrożenia obracające się elementy maszyny. W połączeniu z zabezpieczeniem monitor prędkości zerowej PSR-MM25 zapewnia zaryglowanie drzwi bezpieczeństwa do momentu zatrzymania niebezpiecznego ruchu. Monitor prędkości obrotowej i zerowej PSR-MM30 dodatkowo monitoruje prędkość i realizuje bezpieczne wyłączenie w sytuacji zagrożenia.
Konfigurowalny system bezpieczeństwa PSRmodular oferuje bezpieczne moduły rozszerzeń do monitorowania prędkości zerowej, prędkości obrotowej i kierunku obrotu, a dodatkowo łączy w sobie łatwą obsługę i cały szereg funkcji bezpieczeństwa.
